Bevorderen van interorganisatorische samenwerking en sensibilisering: een grensperspectief
beschrijving werkpakket 3
WP draagt bij tot het begrijpen en ondersteunen van interorganisatorische samenwerking binnen leergemeenschappen en de sensibilisering van professionals voor veranderende werkpraktijken daarbuiten. In leergemeenschappen wenden organisaties zich tot anderen en zoeken ze hulp en input over hun eigen grenzen heen. Samenwerking is dus zowel een belangrijke troef als een conditio sine qua non om collectief te werken aan digitale transformatie. Dit impliceert dat deelnemers over hun traditionele professionele en organisatorische grenzen heen moeten kunnen navigeren, wat op zijn beurt flexibiliteit vereist en het vermogen om van perspectief te veranderen. Leden moeten hun verschillen begrijpen en collectief deze grenzen confronteren om succesvol samen te werken en hun organisaties te transformeren.
Eerder onderzoek naar interorganisatorische teams heeft aangetoond hoe professionele en organisatorische verschillen de samenwerking tussen organisaties niet alleen stimuleren, maar ook belemmeren, waardoor veelbelovende initiatieven binnen enkele maanden weer in rook opgaan. Op een meer individueel niveau moeten professionals begrijpen hoe hun werkwijzen en professionele identiteiten veranderen in combinatie met de toenemende complexiteit en vloeibaarheid van hun werk, zoals opgelegd door digitale transformatie. WP3 richt zich op het begrijpen en ondersteunen van deze processen en praktijken op beide niveaus: grensoverschrijdend op teamniveau en veranderende professionele identiteiten op individueel niveau.
WP3 streeft daarom naar: a) een beter begrip van de organisatorische en professionele verschillen (grenzen) die samenwerking binnen leergemeenschappen helpen en belemmeren en, in relatie tot veranderende werkpraktijken en identiteiten, naar een betere theorievorming over de grenswerkpraktijken van professionals buiten de gemeenschappen; en b) het ondersteunen van teams bij productieve grensoverstijgende samenwerking (door het ontwikkelen van 'grensobjecten') en het helpen van professionals bij het vormgeven en begrijpen van veranderende werkpraktijken en identiteiten.
Verwachte inzichten
Denken in termen van grenzen is een nuttig en veelgebruikt conceptueel hulpmiddel om werk- en samenwerkingspraktijken in de context van transformatie weer te geven, zowel op teamniveau binnen leergemeenschappen (bv. hoe grenzen rond organisaties aan inhoud verliezen) als op een meer individueel niveau daarbuiten (bv. hoe grenzen tussen verschillende beroepen vervagen). Belangrijk is dat WP3 niet alleen probeert te identificeren welke grenzen veranderen en in welke mate ze dat doen, maar ook om de praktijken van het overschrijden en veranderen van grenzen in detail te beschrijven, als basis voor gezamenlijk leren en innovatie om digitale transformatie te bevorderen.
Als eerste stap wil WP3 de samenwerkingspraktijken van professionals onderzoeken door middel van diepgaande etnografische studies van leergemeenschappen (hun innovatieteams). We proberen ook te onthullen hoe deelname aan de leergemeenschap de professionele identiteit van de leden beïnvloedt, door verschillende schaduwtechnieken te gebruiken. We richten ons op die leergemeenschappen, hun innovatieteams en deelnemers die werken aan AI, cybersecurity en vergelijkbare complexe technologische veranderingen, omdat we verwachten dat vooral deze technologieën bestaande beroepspraktijken verstoren en transformeren. Onze methodologische aanpak verankert de onderzoeker sterk in het veld, wat het opbouwen van een vertrouwensband met de bestudeerde professionals zou moeten vergemakkelijken. Deze rol ondersteunt het tweede deel van WP3, waar we de verkregen inzichten willen vertalen naar praktische tools en workshops, ontwikkeld en getest in co-creatie met onderzoekers en praktijkmensen. Specifiek plannen we tools die grensoverschrijdende praktijken stimuleren en tools die de identiteitsontwikkeling van professionals ondersteunen. Het terugkoppelen van onze inzichten naar onze LC's en stakeholders (onder andere door het gebruik van tools) zal leiden tot een verbeterd leren over iemands individuele werkpraktijk en tot een verbeterde interorganisatorische samenwerking binnen LC's. Bovendien zullen de inzichten verkregen in WP3 de ontwikkeling en het ontwerp van WP4 ondersteunen.
Verwachte resultaten
Inzichten en tools die grensoverschrijdende praktijken stimuleren
Leergemeenschappen die professionals met verschillende achtergronden en uit verschillende organisaties samenbrengen, zijn grensverleggend. De verschillen tussen de leden in kennis, werkrollen, organisatiedoelen, enz. vormen gemakkelijk muurachtige grenzen die een vruchtbare communicatie en samenwerking in de weg staan. Tegelijkertijd schuilt er veel leer- en innovatiepotentieel in het ontmantelen en overschrijden van deze grenzen, bijvoorbeeld wanneer unieke inzichten op nieuwe, creatieve manieren worden samengebracht. Deelnemen aan een leergemeenschap vereist dus het overschrijden van grenzen. Grensobjecten kunnen hierbij behulpzaam zijn, omdat ze kunnen bemiddelen bij het begrijpen van verschillende perspectieven, ongeacht of ze een materiële (bijv. een visueel of prototype) of immateriële vorm hebben (bijv. een metafoor die opnieuw verschijnt). Het voorgestelde project zal analyseren hoe grenzen worden overschreden in innovatieteams, met specifieke aandacht voor grensobjecten, zodat diepgaande richtlijnen en een repertoire van mogelijke grensobjecten kunnen worden ontwikkeld, ontworpen en gedeeld.
Ondersteuning voor de sensibilisering van nieuw werk en nieuwe identiteiten
Hoewel innovatieteams de basiswerkeenheden in het project zullen zijn, is persoonlijke groei en ontwikkeling nog steeds een cruciaal doel van het project voor alle betrokken deelnemers. Naast het ontwikkelen van digitale vaardigheden, moeten individuen in staat zijn om effectief te navigeren binnen en tussen innovatieteams en organisaties en om te werken in een meer digitale, steeds complexere omgeving. Leren om dit met succes te doen vereist heroverweging en aanpassing (of zelfs transformatie) van werkrollen, functies, idealen en waarden. Zulke veranderingen en professionele ontwikkelingen zijn onverklaarbaar moeilijk om door te voeren. Daarom zal het voorgestelde project een reeks sensemaking workshops omvatten om professionals te ondersteunen bij het opnieuw creëren van hun functie-identiteiten en werkrollen en -waarden.
CONTACTpersoon werkpakket 3
